Boskashi en composteren creëren nul in de groenbak
Hier enkele pagina's over Bokashi, Effectieve Micro-organismen en geactiveerde kleiballen.
Bokashi is Japans. Het procedé is namelijk in Japan ontdekt en ontwikkeld.
In de kern is het heel simpel. Er zijn aerobe bacteriën en er zijn anaerobe bacteriën. Vroeger ging men er van uit dat de aerobe goed waren en de anaerobe slecht. Dat bleek een misvatting. Binnen beide groepen zijn goede en slechte bacteriën. De meeste bacterien echter, zijn slechts volgers. Ze volgen de goede, of de slechte, net wie er de overhand heeft.
Met Bokashi zet je de goede anaerobe bacteriën aan het werk en de rest volgt.
Je laat, luchtdicht, het groenafval fermenteren door de goede geactiveerde bacteriën toe te voegen. Na enkele weken fermenteren is het groenafval goed voorbewerkt en kan het in de tuin begraven worden.
U ziet hier enkele foto's van het proces.
Hier ziet u aan de rechterkant een standaard Bokashi emmer. Dit is niet noodzakelijk, maar wel heel erg handig. Zeker als u binnen werkt is het een prima oplossing. Wij hebben de Boskashi emmers (we hebben er in totaal vier, maar voor de meeste gezinnen is twee voldoende) in de bijkeuken staan.
Aan de binnenkant van de Bokashi emmer vind u een zeef die wel het vocht, maar niet het groenafval doorlaat. Het vocht kunt u (moet u) dagelijks aftappen. Ik gebruik het deels om de inhoud van de bak/emmer goed vochtig te houden en deels gebruik ik het vocht om het 100x te verdunnen en dan aan de planten te geven. Het is een prima meststof en versterkt de bodem en de plant.
Onderop de nu nog lege Bokashi emmer een eerste laagje met EM bacteriën geactiveerde zemelen.
De eerste laag groenafval in de Bokashi emmer. Hoe fijner hoe liever, maar ik moet bekennen, ik ben af en toe lui en laat de stukken vrij groot. Het is nog altijd goed gegaan. Het is nu nog wel veel te droog. Dat moet later in de verwerking wel in de gaten gehouden worden. Te droog schiet niet op, dan gaat het niet fermenteren. In feite moet je het afval kunnen pakken en er een bal van kunnen maken. 30% vochtigheid is ideaal. Hou dat dus wel goed in de gaten.
Iedere laag groen afval afdekken met een laagje met em geactiveerde zemelen. Zorg er ook voor dat de inhoud van de bak/emmer een goede vochtigheid krijgt! Je kan ook werken met iedere keer wat MicroFerm die je eventueel zelf kunt maken.
Deze emmer heeft, nadat deze vol was geraakt, nog enkele weken nagerijpt. Daarbij heb ik dagelijks even via het kraantje het vocht afgetapt. Verder zo min mogelijk aankomen. Het proces moet namelijk luchtdicht plaatsvinden.
Ik hou ongeveer een twee weken vullen, twee weken narijpen aan. Het kan ook makkelijk drie weken vullen en drie weken rarijpen zijn... of zelfs 2 x vier weken. Wij zijn nog met 5 personen in het huishouden en dan kan het wel eens hard gaan. Het moet echter wel echt minstens twee weken narijpen zijn.
De emmer liefst boven de 18 graden opslaan. Daarom staat deze bij ons in de bijkeuken.
De dichte emmer ruik je niet. De bak/emmer openen kan wel een fermentatiegeur verspreiden. Even de buitendeur deur open, of zelfs even buiten de bak open doen, is de snelste oplossing.
Graaf even een gat in de grond. Ongeveer 50 bij 50 en 30 cm diep.
Dat is voldoende om de Bokashi emmerinhoud in kwijt te kunnen.
Het gat daarna afdekken met de eerder weggeschepte aarde. Na enkele weken eventueel de zaak nog even omspitten. Het kan ook zo blijven liggen. Ik laat het zelf liggen en kom het misschien nog wel weer tegen als ik er toevallig ga graven of spitten. Na een paar warme weken vindt je niet veel meer terug. Het gefermenteerde product vergaat nu immers vrij snel.
Overigens heb ik de kwaliteit van de foto omlaag moeten halen omdat 6 MB iets te veel was. Dat is jammer, want nu ziet u niet hoe mooi de tuin is afgedekt met bladeren en takjes (mulch). Vanuit de Permacultuur is het zaak om ook de wintertuinbodem af te dekken van direct zonlicht.
U ziet dat het makkelijk in het gegraven gat past. Bij Bokashi is de inhoud nog wel goed te herkennen. Het is slechts van kleur verschoten. Als het eenmaal begraven is, gaat het wel snel met het vergaan.
Het verschil tussen composteren en bokashi...
Composteren doen we met aerobe bacteriën en daar moeten we dus veel lucht bij hebben. Dit proces wordt tot wel 65 graden warm. Deze warmte is in feite verbranding.
Bokashi doen we anaeroob, dus zonder lucht. We drukken het goed aan, zodat alle lucht er uit geperst is. Dit proces wordt tot 45 graden warm en er is dus sprake van veel minder verbranding. Er blijven hierdoor meer voedingsstoffen bewaard.
Ik heb er een E-boekje over geschreven. U krijgt het gratis als u inschrijft op de Permacultuur Nieuwsbrief. (OP dit moment een foutmelding bij aanmelding. Een foutmelding die u kunt negeren)
Het gat nu weer dichtgooien. Ik stamp het tegenwoordig wel weer aan. Ik zorg dat het goed begraven en afgedekt is. Had namelijk last van ratten die het vonden en het een feestmaal vonden. Geen last van bij aanstampen.
Daarna de emmer schoonmaken en het proces kan weer opnieuw beginnen. De andere emmer gaat nu minstens twee weken narijpen en deze emmer gaat weer gevuld worden. Ik doe dat door in de keuken een kleiner afgesloten bakje/emmertje te hebben. Eén keer per dag vul ik de Bokashi emmer vanuit dat keuken emmertje bij. Wij hebben tegenwoordig zo veel afval dat ik nu 4 emmers of zelfs een grote rolcontainer in gebruik heb.
Bij Boskashi kunt u de actief gemaakte micro organismen kopen in de vorm van een verrijkte gerstmix die u in de Bokashi bak kunt gebruiken. Hiermee komt de fermentering middels de juiste micro organismen op gang en tot stand.
Dat verrijkte goedje kunt u ook eventueel zelf maken. U kan hier zien hoe dat werkt.